Ulusal Mikrobiyoloji Standartları, Ulusal Tüberküloz Tanı Rehberi

Ulusal Mikrobiyoloji Standartları, Ulusal Tüberküloz Tanı Rehberi
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Ankara, 2014

Özet Bilgi
Tüberkülozun kesin tanısı erişkinlerde bakteriyolojik olarak konulur. Hastalığının etkeni olan Mycobacterium tuberculosis kompleks ilk kez 1882 yılında Robert Koch tarafından gösterilmiştir. Mycobacterium tuberculosis kompleks, 1-4 µm uzunluğunda ve 0,3-0,6 µm eninde, ince, hafifçe kıvrık bazen de dallanmış yapıda, hareketsiz, sporsuz, kapsülsüz basillerdir. Bakteri yüksek oranda lipit içeren hücre duvarına sahiptir. Bakterilerin üreme süreleri (18-24 saat) oldukça uzundur ve bu nedenle besiyerlerinde bakteriyi tespit etmek için uzun zamana ihtiyaç duyulmaktadır.
Tüberküloz solunum yolu ile bulaşan, en sık akciğerleri tutan bir hastalıktır. Hastaların öksürmesi, hapşırması ve konuşması ile çevreye yayılan ve basil içeren damlacıklarının solunması ile insandan insana geçerek enfeksiyon oluşturmaktadır. Enfekte olan her kişide mutlaka hastalık gelişmez. Alınan basiller kişiyi hastalandırmaksızın vücutta bağışık yanıtın hücrelerinin oluşturduğu granülom formasyonu içerisinde latent (dormant basil) kalabilmekte ve vücut direncinin düştüğü bir anda hastalık oluşabilmektedir.
Mycobacterium tuberculosis kompleks, tüberküloza neden olan bir grup mikobakteriye verilen addır. Bu rehberde esas olarak, alt tür tanımlamasına girmeden M. tuberculosis kompleksin tanısına yönelik işlemlerden bahsedilmiştir.