Kalsiyum Bağlayıcı Proteinler

Kalsiyum Bağlayıcı Proteinler
Berivan Tandoğan, N. Nuray Ulusu

Turk J Biochem, 2006; 31(1); 36–40.
Kalsiyum iyonu kas kasılması, adezyon, sekresyon, hareket, büyüme, farklılaşma, gen ekspresyonu ve hücre ölümü gibi çeşitli hücresel fonksiyonların düzenli işlevi için gerekli esansiyel bir mineraldir. Hücrenin kalsiyum konsantrasyonundaki bir değişim ikincil haberci mekanizmaları için bir sinyal görevi görmektedir. Kalsiyum bağlayıcı proteinler sinyal iletiminde aracı bir rol üstlenerek, hücresel fonksiyonların düzenlenmesinde önemli bir rol oynamaktadırlar. Kalsiyum bağlayıcı proteinler ayrıca protein sentezi ve salınımı sırasında gerek duyulan önemli şaperon moleküllerdir. Bu proteinler başlıca kalsiyumun tamponlanması, taşınımı ve çeşitli enzim aktivitelerinin kontrolünde rol oynarlar. Kalsiyum bağlayıcı proteinler belirgin bir dizi ve yapısal benzerlik gösterir, ancak fonksiyonları geniş biyolojik çeşitliliğe sahiptir. Kalsiyum bağlayıcı proteinlerin hücreiçi dağılımındaki dengesizlikler hipertansiyon, kalp hastalıkları, diabet, manik depresyon ve Alzhemier gibi çeşitli hastalıklara yol açmaktadır. Birçok kalsiyum bağlayıcı proteinin hücre canlılığı, apoptozis ve kanserin ilerlemesinde önemli bir rolleri bulunmuştur. Kanserin farklı tip ve evrelerinde kalsiyum bağlayıcı protein ekspresyon düzeyinin değişmesi bu proteinlerin kanser belirteci olarak kullanılabileceğini gösterir.